Trước đây, máy ngoài – outboard chỉ là cuộc chơi của bắc Mỹ nói chung & người Mỹ nói riêng. Nếu ai từng coi qua series Miami Vice hay Hawaii O Five thì không lạ gì cảnh diễn viên chính nhảy lên cano gắn 4-5 máy ngoài chạy bạt mạng đuổi theo đám buôn bột mì. Nên hãng máy ngoài đình đám nhất thế giới về hiệu suất cũng phải đến từ Mỹ – thương hiệu Mercury.
Văn hoá máy ngoài nó cũng xuất phát từ đặc thù sông ngòi, kênh rạch của Mỹ, họ cần đi vào vùng nước nông, hồ hay kênh rạch, nên máy ngoài là lựa chọn tối ưu bởi tín cơ động, linh hoạt và tiện dụng của nó. Rồi dần dần nó trở thành bản sắc, họ phát triển thuyền máy ngoài thành nhiều loại cho nhiều mục đích như bow-rider: thêm chỗ ngồi ở mũi tàu, center console: trạm lái trung tâm dùng đi câu, hay weekender: loại cano 9-10m có cabin để đi qua đêm được. Và dĩ nhiên là không thể thiếu bản sắc hầm hố, cơ bắp vốn có của đồ Mỹ. Cộng thêm câu cửa miệng “under this hood is a monster” của dân chơi xe cơ bắp. Và vì thế từ xe qua tàu, dòm vô là thấy hú hồn. Tàu 12 mét gắn 4 động cơ 500hp bản đua, bao chạy bao đâm đụng vì nhiều khi có đâm vô tàu khác cũng chạy tiếp. Những cái tên như Silver, Midnight Express….là dân mê tàu chỉ cần nghe brand thôi thì cũng đã đủ “ú đà” rồi.
Đó là dân Mỹ, còn châu Âu thì lại khác, xưa kia rồi người ta chơi máy ngoài thì ít ai nhắc hay chả ai nhắc châu Âu do có thằng nào làm đâu. Nhưng cỡ 10 năm nay thì khác rồi, đồ máy ngoài châu Âu bắt đầu tiến qua Mỹ mà lại bán tốt, bởi đơn giản là cái cốt nó vẫn vậy nhưng cái mã nó mượt mà hơn nhiều. Mình lấy ví dụ về xe cho dễ hiểu: nếu nói chiếc Mustang Cobra là một trong những biểu tượng của xe cơ bắp thì ng ta sẽ nghĩ đến body, động cơ, đường nét gân guốc vì nó là xe performance mà. Nhưng nhìn qua châu Âu, chiếc BMW M8 cũng performance đó, cũng V này V nọ kia nhưng ng ta sẽ nói thêm về nội thất, vật liệu, option xe hay cái màn hình chà bá. Và đó là cái bù trừ mà châu Âu họ áp dụng trên cả du thuyền.
Ví dụ tiếp theo : Azimut Yachts – họ có một collection máy ngoài chỉ dành cho Bắc Mỹ tên là Verve, Verve thấp nhất là 40 feet và dài nhất là 50 feet. Mãi sau này mới bán rộng rãi toàn cầu vì nhiều người hỏi, và giám đốc dự án của Verve – dĩ nhiên rồi là một người Mỹ, a này kiêm giám đốc điều hành Azimut bắc Mỹ luôn. Verve bán tại Mỹ tốt kinh khủng, như cái 47 ra mắt xong có 17 đơn hàng ngay lập tức trong 3 ngày đầu tiên. Giá thì ngót ngét 2 triệu $ – gấp 5 lần thuyền Mỹ cùng size cùng size cùng công suất. Nhưng cũng chỉ 3 năm sau khi 47 ra mắt thì Azimut đã facelift 47 sau khi nghe phản hồi thị trường, để năm nay chúng ta có Verve 48 mới, cải tiến đáng kể so với 47 & dĩ nhiên : vẫn bán tốt.
Châu Âu họ kế thừa & nâng tầm cái thiết kế của máy ngoài lên so với người Mỹ, mà rõ ràng sau nhiều năm quen với hình ảnh máy ngoài hầm hố cục mịch, nay có thêm lựa chọn mượt mà, đẹp, detailing tốt hơn, vật liệu sang hơn thì đúng là dễ xiêu lòng, nên rõ ràng nói về thiết kế thôi thì tàu máy ngoài châu Âu đẹp hơn hẳn tàu Mỹ chỉ trừ 2 phân khúc khó nâng tầm do đặc thù công năng : tàu câu center console & tàu chơi thể thao, đây là nơi mà người Mỹ vẫn chiếm hết spotlight.
Tính thực dụng trên máy ngoài là điều mà người dùng thuyền ưa chuộng, mang hết khối động cơ ra ngoài sẽ tiết kiệm được không gian tàu, dễ sửa chữa, hạn chế sự cố khi vận hành, dễ bảo quản hay nâng cấp lên động cơ mới. Ngoài ra thì việc tối ưa hoá thiết kế thân tàu cũng giúp hạn chế nhược điểm về công suất động cơ của máy ngoài, thí dụ như chiếc Beneteau Antares 11 với cái thiết kế twinstep của mình thì tàu chỉ cần cặp động cơ Mercury 300hp là chạy bá cháy thay vì 400hp như máy trong để có cùng hiệu suất, việc lắp động cơ ngoài cũng giúp các hãng đưa size du thuyền về nhỏ hơn , ví dụ xưa phải 12m mới có 2 cabin nay chỉ cần 10m lắp máy ngoài là đủ.
Còn Việt Nam? Thiết kế hay hiệu suất là cái đang được khách quan tâm? Câu trả lời là cả 2. Dựa trên những tàu máy ngoài mình đã bán được và theo dõi thị trường thì mình tự rút ra được một số cái:
⁃ Tỉ lệ máy ngoài ở VN giữa châu Âu và Mỹ là 50-50
⁃ Ông nào bán Mỹ thì không bán châu Âu & ngược lại. Ủa mà hình như giờ còn mỗi 2 ông to, mà đều bán đồ châu Âu
⁃ Thứ được khách quan tâm nhiều nhất: máy lạnh, sau đó mới tới công suất, tốc độ hay thiết kế.
Những yếu tố như thương hiệu, hậu mãi sẽ đi sau nhưng mình lại dự đoán 2 năm tới đây sẽ là yếu tố được quan tâm do khách hàng càng ngày càng có kiến thức tốt. Điển hình như mấy anh khách mua tàu của mình ai cũng có kiến thức rất sâu, vì giá trị không quá lớn & họ dành nhiều thời gian để tìm hiểu để bắt đầu. Điều này vô tình lại tốt cho thị trường, bởi đứa đi bán như team mình cũng phải học cho tốt.
Phần cuối này sẽ nói về những thương hiệu máy ngoài mình đang bán. Đầu tiên là Beneteau – quá lâu đời rồi, cái dòng Barracuda hầm hố khách VN thích thì đã ngừng sản xuất, bù lại họ làm ok trong phân khúc du thuyền máy ngoài với Antares 11 & mới đây là 12. Hiệu suất ổn, thiết kế nói nôm na là cái du thuyền to ép nhỏ lại, giá bán cũng hợp lý. Nhỏ hơn thì bắt đầu từ Antares 8 bản fishing giá đâu đó 150k là đẹp, dành cho ai thích câu, thích cái gì classic chút.
Thương hiệu thứ hai là Kepler- một brand do Tam Sơn ngâm cứu& thử nghiệm và sau bao nhiêu trầy trật cũng ra được bản demo. Kepler được phát triển lúc dịch 2021, Performance của bạn Kepler này vượt xa mong đợi team Tam Sơn nhưng phần hoàn thiện hay cấu hình vẫn còn nhiều thử thách, nói chung là project lâu dài
Cuối cùng là Saxdor, thương hiệu đang hot khoảng thời gian này do giá bán hợp lý, thiết kế thông minh và performance thì quá tốt. Bị mỗi cái chiếc 200 nó bé quá, nên khó lấy lòng khách, chứ 320 trở lên thì năm sau mà làm tốt tốt có khi total 320 & 400 ở VN vượt hai con số. Mẫu 320 full option hết đâu đó 9 tỷ hơn còn 400 thì gần 11,5 tỷ! Nên nghe giá xong nhiều anh khách bị lung lay liền.
Trong khuôn khổ bài này mà nêu hết ra về outboard thì không đủ, bản thân mình biết nhiều nhưng nếu đụng vào sâu kiến thức kĩ thuật trên fb mình rất nhiều anh em kinh nghiệm nhiều lắm vì họ chơi, họ sỡ hữu có khi trước cả lúc mình làm thuyền. Nên thật sự là không dám đào sâu vào phần kĩ thuật,
Nhưng nếu đã mê thì ai cũng sẽ biết out board nó hay ho như thế nào, dân kĩ thuật tự mày mò hay dân thích ôm vô lăng tàu chỉnh trim manual lại càng thích. Còn người mua đơn thuần thì lại nhận được nhiều lợi ích hơn về tiện nghi đến từ việc lắp máy ở ngoài.
Ben Tran
